Trump yönetiminin federal iş gücünü küçültme çabaları, ülke çapında çalışanları öfke ve belirsizlik içinde bıraktı. Yönetim, henüz kamu hizmeti korumalarına hak kazanmamış deneme süresindeki çalışanları işten çıkarmaya zorlayarak agresif bir küçülme süreci başlattı.
Washington’daki bürokrasiyi sarsmayı amaçlayan bu hamle, yalnızca başkentle sınırlı kalmadı. Michigan’dan Florida’ya kadar pek çok federal çalışan, bir anda işsiz kaldıklarını öğrenince büyük bir şok yaşadı.
Kargaşa İçinde İşten Çıkarmalar
Bazı çalışanlar, önceden kabul ettikleri istifa anlaşmalarına rağmen işten çıkarıldıklarına dair bildirim aldı. Anlaşmaya göre, istifa eden çalışanların 30 Eylül'e kadar maaş almaları gerekiyordu. Ancak işten çıkarma sürecindeki düzensizlik, bu anlaşmaların bile ihlal edilip edilmeyeceği konusunda ciddi soru işaretleri yarattı.
Perşembe gecesi e-posta yoluyla işine son verilen Kansaslı doğal kaynak uzmanı Nicholas Detter, durumu “kendi işimizi ve hizmet verdiğimiz insanları tamamen göz ardı eden bir süreç” olarak tanımladı. Çalıştığı tarım departmanında çiftçilerin toprak ve su erozyonunu önlemelerine yardımcı oluyordu.
Beyaz Saray ve Personel Yönetimi Ofisi (OPM), kaç çalışanın işten çıkarıldığını açıklamaktan kaçındı. Ancak Mart 2024 itibarıyla hükümetin verilerine göre 220.000 çalışanın bir yıldan az kıdemi olduğu biliniyor. Ajanslara, işten çıkarma bildirimlerini en geç Salı günü saat 20.00'ye kadar tamamlamaları için talimat verildi.
İlk Dalga: Binlerce Çalışan İşsiz Kaldı
Perşembe gecesi, gaziler için kanser tedavisi, opioid bağımlılığı, protez geliştirme ve kimyasal madde maruziyeti üzerine araştırmalar yapan 1.000’den fazla çalışan, Gaziler İşleri Bakanlığı tarafından işten çıkarıldı. Eğitim Bakanlığı’nda özel eğitim uzmanları ve öğrenci destek görevlileri de dâhil olmak üzere birçok çalışan işten çıkarıldı.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), toplam çalışanlarının yaklaşık %10’unu oluşturan 1.300 çalışanın işine son verildiğini duyurdu.
Yeni Tarım Bakanı Brooke Rollins ise, "Hükümeti küçültme sürecini memnuniyetle karşılıyoruz" diyerek yakında kendi departmanında da işten çıkarmaların olacağını duyurdu.
Veteranlar ve Uzmanlar İşten Çıkartılıyor
Michigan Ann Arbor’daki Gaziler İşleri Hastanesi’nde süpervizörlük eğitimi alan 10 yıllık Deniz Piyadesi gazisi Andrew Lennox, Perşembe akşamı "hiç beklemediği bir anda" işten çıkarıldığını belirtti.
“Gazilere hizmet etmeye çalışıyorsunuz ve sizi işten çıkarıyorlar,” diyen Lennox, bu işi hayat boyu yapmak istediğini ekledi.
Enerji Bakanlığı’nda radyasyon maruziyetiyle ilgili sağlık konularında çalışan eski paraşütçü David Rice da Perşembe gecesi işten çıkarıldığını öğrendi. İşini koruyacağına inandığını söyleyen Rice, işine son verildiğini Japon temsilcilerle bir toplantıya girmek üzereyken fark etti.
Anlaşma Yapanlar da İşten Çıkarıldı
Önceden gönüllü olarak işten ayrılma anlaşması imzalayan bazı çalışanlar da işten çıkarıldıklarını öğrendi. Detter, işten çıkarılma ihtimalini bildiği için bu anlaşmayı kabul ettiğini ancak buna rağmen aniden kovulduğunu söyledi.
“Bunu yapan kişi Elon Musk gibi görünüyor,” diyen Detter, Trump yönetiminin küçültme hamlesinin başında bulunan Musk’ın süreçte büyük bir rol oynadığını belirtti.
Toplu İşten Çıkarmalara Karşı Dava Açıldı
Ulusal Hazine Çalışanları Sendikası (NTEU) ve bazı diğer sendikalar, bu işten çıkarmaların yasadışı olduğunu iddia ederek Perşembe günü dava açtı.
NTEU Başkanı Doreen Greenwald, federal kurumların yıllardır bütçe kesintileri nedeniyle yetersiz personelle çalıştığını belirterek, deneme sürecindeki çalışanların bir anda işten çıkarılmasının devlet hizmetlerine büyük zarar vereceğini savundu.
Cuma sabahı Washington’daki Hubert H. Humphrey binası önünde toplanan işçiler ve sendika aktivistleri, “Bizi tek tek seçiyorlar” diyerek protesto düzenledi.
Ekonomiye Etkileri Ne Olacak?
Uzmanlara göre, bu işten çıkarmaların federal bütçe açığını kapatma ihtimali düşük. Kongre Bütçe Ofisi’ne göre hükümet, sivil çalışanlara yıllık yaklaşık 270 milyar dolar harcıyor. Ancak en büyük harcamalar Savunma, İç Güvenlik ve Gaziler İşleri bakanlıklarına gidiyor.
Trump yönetiminin bu agresif küçültme politikası, istihdam verilerine de yansıyabilir. Yale Üniversitesi Bütçe Laboratuvarı Direktörü Martha Gimbel, işten çıkarmaların ekonomik göstergelere zarar verebileceğini ve işsizlik oranlarının artabileceğini söyledi.
Enerji Bakanlığı’nda çalışan Rice ise, işini kaybetmenin toplum üzerinde doğrudan bir etkisi olacağını belirtti:
“Biz gerçekten bir şeyleri değiştirmek için çalışıyorduk. Yaptığımız iş insanlara yardımcı oluyordu.”
Yorum Yazın